Melatonine: Hoe Dit Slaaphormoon Echt Werkt (En Waarom Supplementen Niet Altijd Helpen)

Wanneer je aan melatonine denkt, denk je waarschijnlijk aan dat kleine pilletje dat je bij elke drogist kunt kopen. Maar wist je dat melatonine eigenlijk een natuurlijk hormoon is dat je lichaam zelf aanmaakt? In deze blog ontdek je hoe melatonine écht werkt en waarom supplementen niet altijd de beste keuze zijn.

Maar wat veel mensen vergeten is dat dit niet de enige vorm van Melatonine is die bestaat. Melatonine is namelijk ook een hormoon dat door je lichaam zelf wordt aangemaakt in de pijnappelklier. Dit is een heel klein pitje dat midden in je hoofd verstopt zit die onder andere het hormoon Melatonine afgeeft.

Laten we het eerst even hebben over wat dit hormoon nou eigenlijk precies met ons doet.

Veel mensen geloven in het fabeltje dat de stof melatonine er voor zorgt dat je BETER slaapt.

Zet dit maar in de fabeltjeskrant (wie kent hem nog) want het is inmiddels bewezen dat melatonine nauwelijks of geen invloed heeft in je slaapkwaliteit.

Maar Sem, wat doet melatonine dan wel?

Nou het zorgt er voor dat je jezelf slaperig voelt rond de tijd dat je richting je nest gaat. Zie het als het startschot van een hardloopwedstrijd, waarbij melatonine alleen het startschot is en zelf niet meedoet in de race zoals deze man hier beneden.

Waarom maakt je lichaam overdag geen melatonine aan?

De productie van melatonine staat vrijwel de hele dag op pauze, dit zorgt ervoor dat je wanneer je goed uitgerust bent, niet toch de behoefte hebt om in slaap te vallen. Wat zorgt er dan voor dat melatonine niet wordt aangemaakt? Het geheime recept hiervoor is LICHT en dan voornamelijk daglicht. Licht is in principe hetgeen dat je pijnappelklier tegenhoudt om melatonine aan te maken. Het is de rem voor je melatonine

 dus wanneer wordt Melatonine dan wel aangemaakt?

Ja goed geraden, dat is wanneer je jezelf bevindt in een DONKERE omgeving. Wanneer je je omgeving donker maakt wordt de rem eraf gehaald en krijgt je melatonine productie groen licht!. Geen wonder dat we als mensen altijd onze slaapkamer donker maken wanneer we gaan slapen en liever niet het licht aanlaten.

Je kan je voorstellen dat de melatonine productie vroeger toen wij als mensen (of bosjesmannen) nog buiten in de natuur sliepen zonder enige vorm van moderne technologie zonder problemen zijn gang kon gaan. Het werkte heel simpel. Was het buiten licht? Dan was er geen melatonine productie en was het donker? Dan kon de melatonine motor (pijnappelklier) gaan draaien.

Door kunstmatig licht – vooral van schermen – raakt je lichaam in de war. Het blauwe licht onderdrukt melatonine, waardoor je moeilijker in slaap valt. Geen wonder dat zoveel mensen die ’s avonds nog op hun telefoon zitten slaapproblemen ervaren.

Misschien denk je nu: ‘Dan neem ik toch gewoon een melatoninepil?’ Maar zo simpel is het niet…

En dit is waar veel mensen de fout in gaan. Alhoewel het gebruik van melatonine pillen het in slaap vallen mogelijk een beetje kan bespoedigen is het zeker geen wondermiddel. Blauw licht zorgt er namelijk niet alleen voor dat melatonine productie wordt geremd maar beïnvloedt ook de kwaliteit van je eerste uren slaap. Je zou het kunnen beschrijven als een soort digitale nepslaap.

Daarnaast zijn er nog een aantal belangrijke redenen om melatonine supplementen te weren.

• De doses in melatonine pillen is bewezen inaccuraat. In een onderzoek naar melatonine pillen is naar voren gekomen dat de dosessen kunnen verschillen van 83% minder dan op de verpakking staat to wel 478% meer.
• Vaak zijn de doses in melatonine pillen vele malen hoger (soms wel 1000x) dan wat je lichaam nodig heeft wat er dan weer voor zorgt dat je lichaam moeilijker voldoende melatonine aanmaakt waardoor je afhankelijker wordt van de pillen. Een extreem hoge dosis versnelt het inslapen niet en kan juist je natuurlijke melatonineproductie verstoren. Dus een 1000x hogere doses zorgt er niet voor dat je 1000x sneller in slaap valt 😊
• Melatonine beïnvloedt andere hormonen vooral als je gigantische dossesen neemt., op dit moment komt er steeds meer bewijs dat melatonine invloed heeft op geslachtshormonen wat kan lijden tot menstruatieproblemen bij vrouwen en een verminderde vruchtbaarheid bij mannen.
• Melatonine kan invloed hebben op andere medicijnen, bespreek dit met een medisch professional.

Zo zorg je wél voor een goede nachtrust (zonder pillen!)

Er zijn gelukkig wel een aantal manieren die je NATUURLIJKE melatonine productie kunnen bevorderen

✔️ Zet de blauwlichtfilter van je telefoon aan zodra het donker wordt.
✔️ Draag een bril met blauwlichtfilter om je hersenen niet voor de gek te houden.
✔️ Stop minimaal 1 uur voor je bedtijd met schermgebruik – dit is de krachtigste oplossing!

Al kunnen de blauwlichtfilter en de blauwlichtbril veel licht blokken waardoor je melatonine productie beter op gang komt, zal dit nooit de mentale stimulatie die vaak van beeldschermen af komt van bijvoorbeeld instagram reels kunnen blokken.

Zijn melatonine supplementen dan echt nooit nuttig?

Na alle nadelen van melatonine supplementen te hebben genoemd zijn er dan ook weer situaties waar deze supplementen wel kunnen helpen

• Shiftwerk (en dan vooral nachtdiensten)
• Jetlags
• Slaapstoornissen (gebruik van melatonine voor de behandeling van slaapstoornisen moet altijd met een arts worden besproken)

Over jetlags en shiftwerk zal in de toekomst nog een uitgebreide blog komen die uitlegt hoe je hiermee om moet gaan.

Samengevat :

Melatonine is geen wondermiddel en kan bij verkeerd gebruik zelfs je slaap verslechteren. Wil je beter slapen? Vermijd blauw licht voor het slapengaan, en gebruik supplementen alleen als het écht nodig is. Je lichaam heeft alles in zich om op natuurlijke wijze goed te slapen!